Czy fotowoltaika musi mieć przegląd? – wyjaśnienie przepisów

Instalacje fotowoltaiczne stały się popularnym rozwiązaniem wśród właścicieli domów, którzy dążą do samowystarczalności energetycznej oraz zmniejszenia swojego śladu węglowego. W Polsce liczba użytkowników systemów fotowoltaicznych ciągle rośnie, co rodzi pytania dotyczące konserwacji i przeglądów takich instalacji. Czy przegląd instalacji fotowoltaicznej jest wymagany prawem, czy też jest to jedynie kwestia dobrej woli właściciela? W tym artykule przyjrzymy się obowiązkom wynikającym z przepisów oraz praktycznym aspektom przeglądu systemów fotowoltaicznych.

Na terenie Wielkopolski pozostajemy do Państwa dyspozycji celem wykonania kompleksowych przeglądów instalacji elektrycznej wraz z pomiarami fotowoltaiki.

W artykule wyjaśniamy:

• Czy przeglądy fotowoltaiki są obowiązkowe? – podstawy prawne
• Zakres przeglądu instalacji fotowoltaicznej
• Kto może przeprowadzać przegląd fotowoltaiki?
• Korzyści z regularnych przeglądów fotowoltaiki

Czy przeglądy fotowoltaiki są obowiązkowe? – podstawy prawne

Przeglądy instalacji fotowoltaicznych w Polsce, choć mogą wydawać się opcjonalne, mają swoje ścisłe uzasadnienie w przepisach prawa budowlanego. Zgodnie z ustawą Prawo Budowlane właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest zobowiązany do regularnego sprawdzania stanu technicznego obiektu, w tym również instalacji fotowoltaicznej. Ustawa wymaga, aby kontrola ta była przeprowadzana co najmniej raz na 5 lat.

Podstawą prawną wskazującą, że przegląd instalacji fotowoltaicznej jest obowiązkowy jest ustawa Prawo Budowlane (tekst jednolity: Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) w art. 62.

Cytując przepisy wynikające z ustawy Prawo Budowlane w art. 62:

Podłączoną do sieci instalację fotowoltaiczną należy zatem rozpatrywać jako część instalacji elektrycznej danego budynku. Instalacja ta zgodnie z prawem podlega obowiązkowym przeglądom, które należy zlecić na własny koszt. Wymagania przeglądów zwykle kojarzymy z konieczności corocznych weryfikacji kominiarskich – ustawa jednak definiuje szerszy zakres, a więcej o tym jakie przeglądy są wymagane w budynku jednorodzinnym przedstawiamy w odrębnym artykule.

Kluczowe aspekty prawne dotyczące przeglądów fotowoltaicznych:

• Częstotliwość przeglądów: Zgodnie z wymienioną ustawą, każda instalacja elektryczna w obiekcie, co obejmuje instalacje fotowoltaiczne, powinna być poddana kontroli technicznej co najmniej raz na 5 lat. Jest to minimum wymagane do zachowania bezpieczeństwa i funkcjonalności instalacji.
• Zakres kontroli: Kontrola powinna obejmować badanie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń oraz środków ochrony od porażeń. Dodatkowo, należy sprawdzić oporność izolacji przewodów oraz uziemienia instalacji i aparatów.
• Obowiązek dokumentowania: Każdy przegląd powinien zostać odpowiednio udokumentowany. Protokół z przeglądu stanowi ważny dokument, który może być wymagany przez różne instytucje, np. w przypadku ubezpieczenia nieruchomości.

Powyższe przepisy jasno wskazują, że przeglądy instalacji fotowoltaicznych nie są jedynie zaleceniem, ale wymogiem prawnym, mającym na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania, efektywności energetycznej oraz długotrwałej trwałości systemu. Regularne przeglądy pozwalają także na wczesne wykrycie i naprawę potencjalnych usterek, co jest kluczowe dla utrzymania wysokiej wydajności instalacji fotowoltaicznej.

Zakres przeglądu instalacji fotowoltaicznej (PV)

Przegląd instalacji fotowoltaicznej powinien być kompleksowy i obejmować wszystkie kluczowe komponenty systemu, aby zapewnić jego bezpieczne i efektywne działanie. Oto szczegółowy opis elementów, które muszą być skrupulatnie sprawdzone podczas każdego przeglądu:

1. Panele fotowoltaiczne

• Inspekcja wizualna: sprawdzenie paneli pod kątem uszkodzeń mechanicznych, takich jak pęknięcia czy zarysowania. Ważne jest również zwrócenie uwagi na ewentualne zabrudzenia, które mogą blokować dostęp światła słonecznego.
• Pomiary wydajności: wykonanie pomiarów napięcia i prądu generowanego przez panele, aby upewnić się, że pracują one na optymalnym poziomie.

2. Inwerter (falownik)

• Sprawdzenie stanu technicznego: kontrola inwertera pod kątem ewentualnych oznak zużycia lub uszkodzeń.
• Kontrola podłączeń: Sprawdzenie luźnych styków, dokręcenie złącz śrubowych

3. Połączenia elektryczne

• Inspekcja połączeń: dokładne sprawdzenie wszystkich przewodów i połączeń elektrycznych w instalacji pod kątem korozji, luzowania oraz innych potencjalnych uszkodzeń.
• Pomiary rezystancji izolacji: wykonanie pomiarów oporności izolacji przewodów, co pozwala na wykrycie ewentualnych nieszczelności mogących prowadzić do przecieków prądu. Pomiary te muszą być wykonywane specjalistycznymi miernikami, ponieważ po stronie DC (paneli fotowoltaicznych) cały czas występuje napięcie związane z produkcją energii

4. System montażowy

• Kontrola mocowań: sprawdzenie, czy system montażowy paneli jest stabilny i bezpiecznie przymocowany do dachu lub gruntu.
• Kontrola rdzy i uszkodzeń: inspekcja elementów metalowych systemu montażowego pod kątem korozji i innych uszkodzeń mechanicznych.

Powyższy zakres aspektów wizualnych systemu powinien być objęty przeglądem budowlanym nieruchomości, który również musi być wykonywany co okres 5 lat.

5. Uziemienie i ochrona przeciwprzepięciowa

• Sprawdzenie uziemienia: kontrola skuteczności uziemienia instalacji fotowoltaicznej.
• Testy ochrony przeciwprzepięciowej: weryfikacja, czy systemy ochrony przeciwprzepięciowej są sprawne i czy mogą skutecznie chronić instalację przed skutkami przepięć.

Przeprowadzenie dokładnego przeglądu każdego z tych elementów jest niezbędne, aby upewnić się, że instalacja fotowoltaiczna funkcjonuje bezpiecznie, efektywnie i zgodnie z oczekiwaniami właściciela. Regularne kontrole pozwalają również na wcześniejsze wykrycie problemów, co może znacznie obniżyć koszty potencjalnych napraw i zapewnić dłuższą żywotność całego systemu.

Kto może przeprowadzać przegląd fotowoltaiki?

Przegląd instalacji fotowoltaicznej wymaga nie tylko odpowiedniej wiedzy, ale również doświadczenia oraz specjalistycznych uprawnień. Dlatego nie każdy może przystąpić do przeprowadzenia tego rodzaju kontroli. Kontroli może dokonać jedynie osoba posiadająca uprawnienia SEP w zakresie eksploatacji i dozoru (pomiarów) instalacji elektrycznych. Technik wykonujący pomiary zatem musi posiadać zarówno uprawnienia eksploatacyjne jak i pomiarowe w odpowiednim zakresie urządzeń prądotwórczych do 1 kV.

Bardzo ważne jest, aby do protokołów pomiarowych załączono kserokopie uprawnień oraz świadectwo wzorcowania miernika jakim wykonano pomiary.

Korzyści z regularnych przeglądów fotowoltaiki

Regularne przeglądy instalacji fotowoltaicznych przynoszą szereg korzyści, które przekładają się nie tylko na bezpieczeństwo i efektywność energetyczną, ale także na ekonomiczne aspekty użytkowania systemu. Poniżej przedstawiam podsumowanie najważniejszych zalet regularnych kontroli systemów PV oraz ich znaczenie dla właścicieli.

1. Zwiększenie bezpieczeństwa

Regularne przeglądy pozwalają na wczesne wykrycie wszelkich usterek czy nieprawidłowości, które mogą stanowić zagrożenie zarówno dla użytkowników, jak i dla samej instalacji. Kontrola stanu izolacji, połączeń elektrycznych oraz sprawność inwertera zapewniają, że system pracuje w bezpiecznych warunkach.

2. Optymalizacja wydajności

Przez lata eksploatacji na elementach instalacji mogą gromadzić się zabrudzenia lub mogą wystąpić drobne uszkodzenia mechaniczne, które wpływają na spadek efektywności systemu. Regularne przeglądy i czyszczenie paneli fotowoltaicznych (czyszczenie nie jest zwykle elementem przeglądu) pozwalają utrzymać ich wysoką wydajność i maksymalizować ilość produkowanej energii.

3. Przedłużenie żywotności instalacji

Dzięki regularnym kontrolom i konserwacji poszczególnych komponentów systemu fotowoltaicznego, możliwe jest znaczące przedłużenie jego trwałości. Profesjonalne przeglądy pomagają zapobiegać poważnym awariom, które mogą wiązać się z kosztownymi naprawami lub nawet koniecznością wymiany części lub całych segmentów instalacji.

4. Zachowanie gwarancji i dotrzymanie warunków ubezpieczenia nieruchomości

Wiele firm oferujących panele fotowoltaiczne oraz komponenty systemu wymaga regularnych przeglądów jako warunek utrzymania ważności gwarancji. Warunkiem podstawowym ochrony polisy ubezpieczeniowej nieruchomości jest wykonywanie przeglądów elektrycznych w tym fotowoltaiki. Dzięki dokumentowanym kontrolom, właściciel instalacji może łatwiej dochodzić swoich praw w przypadku wystąpienia usterki lub pożaru.

5. Korzyści ekonomiczne

Zainwestowanie w regularne przeglądy może przynieść znaczne oszczędności w dłuższej perspektywie. System, który jest regularnie kontrolowany i serwisowany, rzadziej ulega awariom, które mogłyby prowadzić do drogich napraw lub utraty efektywności. Co więcej, optymalnie działająca instalacja fotowoltaiczna szybciej zwraca koszty inwestycji w postaci niższych rachunków za energię.

Podsumowując, regularne przeglądy instalacji fotowoltaicznych są kluczowym elementem zarządzania systemem PV. Nie tylko zwiększają one bezpieczeństwo i efektywność energetyczną, ale również przyczyniają się do zwiększenia satysfakcji i komfortu użytkowników. Warto więc traktować je jako nieodłączny element eksploatacji każdego systemu fotowoltaicznego.