Dzięki niskim cenom kamery termowizyjne stają się coraz bardziej popularne. Już za 1.000-2.500 zł moży sobie pozwolić na zakup dostawki do telefonu lub na zakup telefonu z wbudowaną kamerą termowizyjną. Sprzęt tego typu znacząco się różni od kamer wykorzystywanych w profesjonalnych inspekcjach nieruchomości. Jednak każda, nawet najprostsza kamera pozwoli nam zarówno na sprawdzenie czy sąsiad nie ma koronawirusa, jak i na weryfikację części wad izolacji naszych budynków.
Niniejszy artykuł opisuje w sposób przystępny wybrane zagadnienia wykorzystania kamer w inspekcjach budynków, wraz ze wskazówkami i radami dotyczącymi interpretacji obrazów.
Na terenie Wielkopolski zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą profesjonalnych badań termowizyjnych. Świadczymy także odpłatne usługi opinii zdjęć termicznych i badań wykonywanych przez inne osoby.
Kamera termowizyjna co pokazuje
Kamera termowizyjna jest urządzeniem zbierającym promieniowanie podczerwone i przedstawiającym je w skali barw obrazu. Każdy przedmiot posiadający temperaturę wyższą od zera bezwzględnego emituje promieniowanie podczerwone, a intensywność jego emisji zależy od cech powierzchni i temperatury. Upraszając zatem im ciało cieplejsze tym więcej promieniowania emituje i tym łatwiej je zobaczyć w obrazie termowizyjnym.
W interpretacji zdjęć termowizyjnych najlepsze rezultaty otrzymujemy kontrastując badane przedmioty – im większa różnica temperatur na obrazie tym szersze odniesienie skali barwowej.
Kamera termowizyjna nie potrafi „prześwietlać” przedmiotów. Widoczny na ekranie kamery obraz pokazuje jedynie rozkład temperatur na powierzchniach przedmiotów jakie widzimy w świetle rzeczywistym. Mylne pojęcie dotyczące prześwietlania związane jest np. z weryfikacją ogrzewania podłogowego, gdzie kamera rzeczywiście pozwala nam na weryfikację rur ułożonych w posadzce, ale zasada tego pomiaru opiera się o wygrzewanie posadzki i obrazowe przedstawienie zmian termicznych na powierzchni podłogi. Za pomocą kamery nie sprawdzimy przebiegu instalacji pod szafką czy pod kabiną prysznicową.
Pamiętajmy także, że pomiar kamerą termowizyjną jest całkowicie bezpieczny, a kamera nie emituje żadnego promieniowania. Kamera posiada matrycę odczytującą promieniowanie podczerwone innych przedmiotów sama przy tym nie musi emitować żadnych dodatkowych wiązek. Przy pomiarach należy pamiętać, aby nie kierować kamery w stronę Słońca i odbitych przez lustrzane powierzchnie promieni słonecznych – intensywne promieniowanie może uszkodzić przetwornik kamery.
Kolory w kamerze termowizyjnej
Obraz z kamery termowizyjnej przedstawiony jest zawsze za pomocą różnych kolorów. Na każdym zdjęciu z pomiarów znajduje się skala z odniesieniem. Zwyczajowo dla pomiarów z ustawioną skalą „tęczy” (rainbow) najchłodniejsze obiekty mają kolor ciemnoniebieski, a najcieplejszy od czerwonego aż do białego.
Pamiętajmy, że skala bar w obrazie termowizyjnym jest zawsze automatyczna.
Zatem to co posiada kolor czerwony lub niebieski na każdym zdjęciu może oznaczać co innego. Jednym razem niebieski obszar o temperaturze +10 st. C oznacza wnikanie chłodu, a innym niebieski obszar o temperaturze +21 st. C oznacza po prostu chłodniejszy fragment prawidłowo zaizolowanej ściany.
Interpretacja obrazu z kamery termowizyjnej – case study
Zakres zastosowań badań termowizyjnych jest bardzo szeroki. W budownictwie pomiary wykorzystujemy do analizy budynków i jego instalacji – pełny opis zastosowań badań termowizyjnych w budownictwie znajduje się w osobnym artykule. Interpretacja obrazu z kamery termowizyjnej za każdym razem wymaga znajomości warunków odniesienia. Bardzo ważne jest ustalenie:
- powierzchni przedmiotu badanego – tym samym ustawionego w kamerze współczynnika emisyjności
- temperatury odbitej (parametr ustawiany w kamerze przed pomiarem)
- temperatury odniesienia środowiska (pomieszczenia i/lub temperatury zewnętrznej)
- warunków środowiskowych (np. nasłonecznienie elewacji wygrzewa jej powierzchnię uniemożliwiając poprawny pomiar)
Pamiętajmy, aby właściwie odczytywać różnice temperatur powierzchni badanej. Małe różnice temperatur powierzchni są dopuszczalne i nie stwarzają żadnych problemów technicznych. Operator kamery powinien posiadać podstawową wiedzę budowlaną dotyczącą budowy budynków. Jeśli masz problem z interpretacją swoich zdjęć możesz zgłosić się do nas celem wykonania profesjonalnego badania termowizyjnego nieruchomości w okolicach Poznania.
Wieńce, nadproża i nieszczelności muru
Na poniższym obrazie widzimy przechłodzenia (kolor niebieski) na ścianie wewnętrznej mieszkania poddaszowego. Ich interpretacja wymaga wiedzy budowlanej w zakresie konstrukcji wieńca i budowy ścianki kolankowej. Dopiero wiedza dotycząca sposobu ocieplenia ścian pionowych i obszaru belki (zwanej murłatą) pozwala na właściwe formułowanie wniosków dotyczących błędów izolacji cieplnej w tym budynku.
W przekroju interpretacji przechłodzenia wieńca wygląda następująco:
Badanie termowizyjne pozwala także na weryfikację nieszczelności murów. Wszelkie spękania powodują nieregularne przechłodzenia świadczące o wdmuchu zimnego powietrza.
Interpretując obrazy z kamery termowizyjnej zawsze zwracajmy uwagę na skalę temperaturową i kontury kolorów.
Niemożliwe jest aby ściana w obszarze 1m2 posiadała temperaturę 5 st. C i 16 st. C – takie różnice zawsze wiążą się z problemami technicznymi. Jeśli dodatkowo krawędź przechłodzenia jest mocno nierównomierna świadczy to o wdmuchu zimnego powietrza do wnętrza lokalu. Dla przykładu nieszczelności ściany z płyty gipsowo-kartonowej z przechłodzeniem od nieszczelnego narożnika:
Najczęstsze błędy w badaniu termowizyjnym
Pamiętajmy, że nie wszystko co „niebieskie” na zdjęciach oznacza błędy izolacji. Najczęstszymi błędami w badaniu termowizyjnym są:
- złe ustawienia temperatury i emisyjności w parametrach samego urządzenia – tak, w kamerze trzeba ustawiać parametry zależnie od temperatury otoczenia!
- niedostateczna różnica temperatur pomiędzy obiektem badanym a otoczeniem, przy jednocześnie niskiej rozdzielczości kamer termowizyjnych
- brak wiedzy dotyczącej budowy budynku – im więcej wiemy o budowie ścian, zbrojeniach, układzie wieńców tym ewentualne wnioski z badania są bardziej trafne
- otwieranie okien i wietrzenie budynku przed pomiarem – wychłodzenie ścian powoduje konieczność odczekani kilka godzin do ustabilizowania warunków pomiarowych
- odnoszenie wad do kolorów z obrazu – przy automatycznej skali temperatur niebieski obszar zdjęcia może wskazywać zarówno temperaturę 26 st. C jak i -2 st. C. Nie zawsze zatem to co na obrazie niebieskie lub czerwone świadczy o błędach
Obraz termiczny ściany pokazuje wszelkie anomalie temperatur. Część przechłodzeń może wynikać z występującej w murach wilgoci.
Jeśli wstawisz do pokoju szklankę z wodą to musi minąć kilka godzin zanim temperatura płynu wyrówna się z temperaturą ścian pomieszczenia. Podobne zjawisko dotyczy koncentracji wilgoci w ścianach. Dlatego wykonując pomiary termowizyjne w swoim mieszkaniu zawsze analizuj możliwość występowania zawilgoceń na skutek nieszczelności instalacji wodnych.
Błędy izolacji poddaszy
Interpretacja zdjęć izolacji termicznej poddaszy wymaga weryfikacji różnic temperaturowych. Pamiętajmy, że różnice do 5 st. C na obszarze 1 m2 raczej nie powinny być niepokojące i wynikają jedynie z nierównomiernego ułożenia wełny, a nie jej braków. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku większych różnic temperaturowych.
Dla badanego obszaru skosu widać wyraźnie brak równomierności izolacji w obszarze środkowym:
Wykonana odkrywka wykazała wprost miejscowe braki wełny.
Przedmuchy przy oknach
Przedmuchy przy oknach to jedno z wielu badań jakie można spróbować wykonać samodzielnie. Pamiętajmy jednak, że dla kamer termowizyjnych o rozdzielczości niższej niż 320×240 niemożliwa jest weryfikacja szczelności okien poza sezonem zimowym. Wykonywanie badań poza okresem zimowym wymaga także dużej wiedzy budowlanej i doświadczenia operatora kamery – takie badania można zlecić jedynie specjaliście.
Analizując samodzielnie okna w naszym budynku możemy spotkać dwa typy przedmchów. Pierwszy z nich pojawia się na styku ramy okna z murem lub podłogą. Przechłodzenie to (kolor niebieski) powinno mieć nieregularny kształt świadczący o infiltracji zimnego powietrza.
Drugi typ nieszczelności to przechłodzenie (niebieski obszar) na stykach skrzydła okna z ramą. W interpretacji tego drugiego typu należy być ostrożnym ponieważ podobne przechłodzenia powstają przy niedomknięciu lub po chwilowym otwarciu okien. Pamiętajmy, że każdy materiał ma pewną bezwładność cieplną i np. po zamknięciu okna ramy potrzebują nawet kilku godzin aby przejąć ponownie temperaturę pomieszczenia.
Na temat regulacji stolarki i dokładnej diagnostyki przedmuchów więcej informacji znajdą Państwo w osobnym artykule – wieje od okna.
Przecieki z instalacji wodnych
Weryfikacja większości wycieków z instalacji wodnych niestety nie może ograniczyć się jedynie do badania termowizyjnego. Za pomocą termowizji możliwe jest ustalenie miejsc anomalii termicznych na ścianach i posadzkach. Nie mniej należy pamiętać, że wszystkie niezaizolowane trójniki i instalacje będą powodować zmianę temperaturową na posadzce. Weryfikacja wycieków z instalacji możliwa jest zatem jedynie po potwierdzeniu wilgotności innymi metodami i z zachowaniem dużego doświadczenia operatora.
Dla przykładu na poniższym zdjęciu przedstawiono obszar niezaizolowanego trójnika w posadzce przy szafie. Obszar ten tworzy jednorodną miejscową czerwoną plamę, co z dużym prawdopodobieństwem wyklucza wystąpienie wycieku.
Obszar rozlanej ciepłej plamy o temperaturze powyżej 40 st. C (jak na poniższym termogramie) występuje rzadziej niż w 1 na 100 przypadków. Pamiętajmy jednak, że pomimo iż badanie termowizyjne w tym przypadku potwierdza wystąpienie wycieku z instalacji centralnego ogrzewania to równomiernie rozlany obszar nie pozwala na precyzyjne ustalenie źródła (nie uda się skuć tylko 1 płytki).
Profesjonalna diagnostyka wycieków, to nie tylko wykorzystanie kamer termowizyjnych o bardzo wysokiej rozdzielczości. To także stosowanie innych fachowych metod znacząco zwiększających prawdopodobieństwo skutecznego zlokalizowania źródła awarii. Na terenie wielkopolski pozostaję do Państwa dyspozycji w przypadku wszelkiego typu awarii wodnych – zapoznaj się z ofertą lokalizacji wycieków.
Protokół z badania termowizyjnego
Profesjonalne badanie termowizyjne wykonywane jest zgodnie z normą PN-EN 13187. Zamawiając usługę pomiaru termowizyjnego powinniśmy otrzymać protokół w wersji uproszczonej lub pełnej. Wyżej wymieniona norma zawiera opis elementów składowych protokołu i dużym błędem jest wykonywanie samych zdjęć obiektu budowlanego bez opisu warunków pomiaru. Każdy (nawet wykonywany dla nas prywatnie) pomiar powinien być opatrzony następującymi informacjami:
- temperaturą zewnętrzną powietrza
- temperaturą wewnętrzną powietrza
- opisem wahań temperatury zewnętrznej w ciągu ostatniej doby przed pomiarem
- warunkami pogodowymi w chwili wykonywania zdjęć (siłą i kierunkiem wiatru, zachmurzeniem, informacją o opadach i ciśnieniu atmosferycznym)
- informacją o zastosowanej do pomiaru kamerze
Jeśli zapiszemy tego typu dane możliwe będzie późniejsze porównanie naszych pomiarów z pomiarami zleconymi specjaliście. Ponadto będziemy mogli porównać również nasze pomiary względem zmian warunków środowiskowych.
Jako firma Inspekcja Domu posiadamy wieloletnie doświadczenie w badaniach termowizyjnych. Tworzymy profesjonalne raporty i doradzamy Klientom w zakresie termomodernizacji. Nasze badania to nie tylko wykonanie zdjęć termowizyjnych, ale także weryfikacja wilgotności ścian i posadzek oraz badania skuteczności wentylacji. Pozostajemy do Państwa dyspozycji na terenie całej Wielkopolski – poznaj ofertę badań termowizyjnych Poznań.
